– инсоннинг халқаро ҳуқуқ ва аксарият кўпчилик демократия мамлакатлари конституциялари билан ҳимояланган асосий шахсий ҳуқуқларидан бири. Яшаш ҳуқуқининг мазмуни кўпқиррали ва турли давлатларда турлича талқин қилинади. Масалан, жазо тури сифатида ўлим жазоси бекор қилинган мамлакатлар (Австралия, Австрия, ГФР, Франция ва бошқа 40 дан ортиқ мамлакат)да бирорта инсон содир этган жинояти қандай бўлишидан қатъи назар, ҳатто давлат томонидан ҳам яшашдан маҳрум этилиши мумкин эмас (мутлақ яшаш ҳуқуқи). Қатор мамлакатлар конституцияларида қонун йўли билан ўлим жазоси белгиланиши мумкин бўлган жиноятлар доираси, ўлим жазоси қўлланилиши мумкин бўлмаган шахслар доираси (масалан, аёллар ва балоғат ёшига етмаганлар), ўлим жазосини қўллаш хавфи туғилганда қўшимча процессуал кафолатларни белгилаш йўли билан аниқлаштирилади. Ўзбекистон Республикаси Кон.нинг 24-м.га кўра, я.ҳ. ҳар бир инсоннинг узвий ҳуқуқдир. Инсон ҳаётига суиқасд қилиш знг оғир жиноятдир. Фуқаролик ва сиёсий ҳуқуқлар тўғрисида халқаро Пактнинг 6-м. 1-б.да: “ҳар бир инсоннинг яшаш ҳуқуқи унинг ажралмас ҳуқуқидир. Бу ҳуқуқ қонун билан муҳофаза қилинади. Ҳеч ким ўзбошимчалик билан инсонни яшашдан маҳрум қила олмайди”, деб белгиланган.